- Door Sven Waterlander
- Leestijd: 3 minuten
- Laatst aangepast op maandag, 15 januari 2024
Scheuren in het stucwerk
Het is een nachtmerrie van elke bewoner en elk stukadoorsbedrijf en een veel voorkomend probleem in alle type woningen. Hoe vervelend scheuren in stucwerk ook zijn het is (in de meeste gevallen) ook geen ramp en ergens zelfs vrij normaal. We leven in een wereld waarin alles in en om ons heen beweegt. Het zou van weinig intellect getuigen om te denken dat onze woningen daarvan zijn gevrijwaard. Indien u echt dermate bevreesd bent voor scheuren kan het misschien raadzaam zijn om een tent aan te schaffen in plaats van een woning. Nee, even zonder gekheid. Zo erg zal het vast niet zijn, als het aan ons ligt niet in ieder geval. Misschien interessant om onze verdere toelichting betreft scheuren in het stucwerk te lezen zodat wij u hopelijk enigszins gerust kunnen stellen. Leest u mee?
Welke soorten scheuren bestaan er allemaal?
Er bestaan diverse benamingen voor scheuren en barsten in wanden en plafonds zoals zettingsscheuren of barsten, krimpscheuren, verticale scheuren, horizontale scheuren en constructiescheuren. In de kern maken we onderscheid tussen 2 soorten scheuren, krimpscheuren en constructiescheuren. Die op hun beurt weer zijn op te delen in verticale en horizontale scheuren waarbij de horizontale variant extra oplettendheid verdiend.
Constructie- of zetscheuren
Bij constructiescheuren heeft het, je verwacht het niet, met de constructie te maken. Dit kan eveneens met vochtverlies te maken hebben, maar vaker ontstaat het door het inklinken of zetten van de fundering. Als aan de onderkant van de woning de fundering aan de ene kant een halve cm inzakt kan dat grote gevolgen hebben aan de bovenkant van de woning. Een scheur van een halve cm in uw wand is namelijk enorm. Schrik niet, zetscheuren hoeven niet altijd gevaarlijk te zijn. Toch verdienen horizontale zetscheuren extra aandacht. Heeft u twijfels is het misschien goed om de Scheurenwijzer tool van Vereniging Eigen Huis even te doorlopen. Vervolgens kunt u er altijd nog een professionele constructeur naar laten kijken.
Krimpscheuren
Krimpscheuren komen voornamelijk door, de naam doet al iets vermoeden, het krimpen van materialen. Doordat veel materialen tijdens het (ver)bouwen vocht vasthouden en over het algemeen een lange periode koud zijn, komt dit vocht er pas uit tijdens het verwarmen. En als materialen vocht verliezen, krimpen ze. Vandaar krimpscheuren.
Krimpscheuren komen relatief het vaakst voor bij houten constructies. Het vervelende met hout is echter dat het juist ook weer kan uitzetten doordat het weer vocht in zich opneemt. Dit zie je bijvoorbeeld bij een afwerking met fermacell platen van de binnenzijde van een voor- of achtergevel tijdens nieuwbouw stucen. Naarmate de seizoenen voorbij gaan reageren de genoemde constructies hierop.
Klaar met renovlies propaganda en liever het echte werk?
Zijn scheuren in stucwerk te voorkomen?
Er zijn hier twee antwoorden voor te geven. Het korte antwoord is ‘nee.’ Het langere antwoord is ‘nee, maar…’
Nee, als een pand echt werkt door enerzijds droging, uitzetten of krimpen van materiaal of door een iets ingezakte bouwconstructie rustend op de fundering is hier niets aan te doen. De kracht die bijvoorbeeld met het iets inzakken (zetting) van een gevel gepaard gaat is enorm. Geen gaas, kitnaad of renovlies behang houdt dit vol.
Met glad stucwerk heeft u wel het voordeel dat deze wandafwerking over het algemeen beter te repareren is dan behang. Een scheur opvullen met een krimpvrije muurvuller en na droging met latex over rollen is altijd netter dan een stukje behang over de scheur heen plakken. Maar eerlijkheid gebiedt te zeggen dat een reparatie an sich altijd minder is dan het origineel.
Nee maar…in veel gevallen is scheurvorming met een gemiddeld percentage van 90% te reduceren. Dan hebben we het voornamelijk over krimpscheuren. Door voor het stucen of dunpleisteren alle scheur kritieke delen de behandelen met wapeningsgaas. En na het stucen vers (nat) stucwerk in alle inwendige hoeken in te snijden kan het eventuele drukverschillen kwijt in de daarvoor bestemde dilatatie-inkeping. Deze worden na het drogen maar vóór het sauzen of latex spuiten gekit met een flexibele, overschilderbare acrylaatkit. De kitnaad zorgt er tevens voor dat hoeken nóg strakker en netter worden dan dat ze al waren.
Binnen één week uw totale nieuwbouw gestuct en geschilderd?
Grootste oorzaak van scheuren in stucwerk
Het belangrijkste tijdens stucwerk drogen is om het droogproces zo natuurlijk mogelijk te laten verlopen. In de zomer is een goede ventilatie door middel van open ramen al voldoende en vaak het beste. In winterperiodes is dit een ander verhaal. Dan kan er het best een bouwdroger gebruikt worden op een matige stand. Want honderden liters per dag afzuigen is niet erg ‘natuurlijk’ meer. Voorzichtig verwarmen helpt ook. Stook echter nooit te hoog op. Als eventuele onderliggende constructies sneller drogen (inkrimpen/inklinken) dan het gips van het stucwerk is het te laat en zullen er scheuren zichtbaar worden. Zet de kachel bijvoorbeeld elke dag, of om de dag, een graadje hoger tot een maximum van 20 graden. Op deze manier stijgt de temperatuur veel geleidelijker en wordt de kans op scheuren verder geminimaliseerd. Denk er wel aan dat u goed blijft ventileren zodat het vocht en de warmte kan worden afgevoerd.
Wat kan ik zelf doen om scheuren te voorkomen?
De grootste boosdoener zijn we vreemd genoeg vaak zelf, doordat we een strakke planning hanteren. Een strakke deadline in verband met verhuizen kan u op het eerste gezicht geld schelen. Maar processen dusdanig kunstmatig versnellen kan u ook veel geld kosten. Mogelijke herstelkosten van het stuc- en schilderwerk door een stukadoor kan aardig in de papieren lopen. Hou dat altijd in uw achterhoofd voordat u een ‘onmogelijke’ deadline bij de specialist neerlegt.
Kan je scheuren in het stucwerk repareren?
Scheuren in het stucwerk zijn absoluut te repareren. Zeker glad stucwerk is prima te repareren, ook door de beginnende doe-het-zelver. Bij stucwerk met structuur als spachtelputz of beton ciré is dat lastiger. Sterker nog, dit is praktisch onmogelijk ‘onzichtbaar’ te herstellen. Als het een vrij rechte scheur op een gladde wand in een inwendige hoek van het stucwerk betreft is de scheur repareren met kit een goede optie. Na droging van de kit kunt met een kwast en dezelfde latex de scheur definitief laten verdwijnen.
Bij een scheur ‘midden’ op de wand kan de scheur het beste eerst dieper worden uitgesneden of uitgekrabd met bijvoorbeeld een stanleymes. Nadat de scheur is uitgekrabd kan hij het beste worden opgevuld met een krimpvrije muurvuller met behulp van een plamuurmes. Als de muurvuller is uitgehard dient de plek even licht te worden geschuurd met schuurpapier met een fijne korrel. Vervolgens is met een verfroller, uiteraard weer met dezelfde verf als de rest van de wand of plafond, één á twee keer overrollen voldoende om de scheur volledig te laten verdwijnen. Even goed uitrollen is belangrijk om de reparatieplek in de rest van de wand te laten overvloeien, maar meer dan een vierkante meter is echt niet nodig. Welke verfroller u daar het beste voor kunt gebruiken hangt af waarmee de verf in eerste instantie mee is aangebracht, met een verfspuit of een roller? Indien het een verfspuit betreft kunt u het beste kiezen voor een kleine lakroller. De lakroller benaderd de structuur van het latex spuiten het meest. Als de muurverf destijds met een roller is aangebracht kunt u beter voor een vachtroller kiezen.
Benieuwd hoe de enige échte nieuwbouwspecialist werkt?
Veelgestelde vragen
Scheuren in het stucwerk kan je tot een bepaald niveau voorkomen. Door voor het stucen stucgaas aan te brengen op scheur-kritieke delen en door drogend stucwerk in te snijden beperk je de mogelijkheden tot scheurvorming. Dit is echter geen garantie.
Dat hangt helemaal van het type wandafwerking af. Sierpleisters als spachtelputz of spackspuitwerk laten zich lastig ‘onzichtbaar’ repareren. Evenals behangsoorten zoals sierbehang of renovlies zich nauwelijks knap laten repareren. Glad stucwerk laat zich over het algemeen het beste repareren. Maar voor elke reparatie geldt, ‘hoe goed ook uitgevoerd, het wordt nooit zo goed als het origineel’.
Een scheur dien je eerst goed uit te snijden. Nadat alle ‘losse’ delen zijn verwijderd vul je de verruimde scheur op met een krimpvrije muurvuller. Na droging van de vuller even zacht schuren met fijn schuurpapier en vervolgens één á twee keer over rollen met dezelfde latex.
De oorzaak van scheuren in het stucwerk ligt niet zozeer aan het stucwerk zelf maar des te meer aan het bewegen van de constructie erachter. De oorzaak van bewegende constructies kan liggen aan diverse factoren. Denk hierbij bijvoorbeeld aan het zetten van een fundering, temperatuurverschillen, het inkrimpen en uitzetten van materialen maar ook aan externe trillingen zoals het langsrijden van zwaar materieel, hei werkzaamheden of een geluidsinstallatie.
Nee, helaas kunnen wij dit niet. Wij garanderen dat wij het uiterste doen om scheuren te voorkomen. Daarna nemen externe factoren, waar wij geen invloed op hebben, het over. Wanneer een woning zich echt gaat zetten ben je kansloos. Er bestaan geen wonderlijke wandafwerkingen waarbij u garanties op het uitblijven van scheuren er gratis bij krijgt.
Veelgestelde vragen
